کتاب‌های شهید مطهری تکراری نمی‌شود...

اگر بنده مى‌خواستم برنامه‌ى حوزه‌ى علمیه‌ى قم را بنویسم، بلاشک یکى از مواد برنامه را این مى‌گذاشتم که کتابهاى آقاى مطهرى‌ خوانده شود، خلاصه‌نویسى شود و امتحان داده شود. البته در این آثار هم نباید متوقف شد.

 

جوانها از کتابهای شهیدمطهری استفاده کنند
اگر بخواهید این هویت را به صورت کامل براى خودتان تأمین کنید و حفظ کنید، و إن شاء اللّه کسانى که در آینده به شما ملحق خواهند شد در نسلهاى بعدى، همین‌طور این شجره‌ى طیبه و این جریان مقدس ادامه پیدا کند، بایستى پایه‌هاى معارف را در دلهاتان مستحکم کنید. من توصیه مى‌کنم در زمینه‌ى مسائل دینى، جوانها از معارف بلندى که جزو بهترین آن‌ها آثار شهید مطهرى‌ است، حتماً استفاده کنند. شعارها خیلى خوب است، جهت‌گیرى‌ها خیلى خوب است؛ بایستى به این جهت‌گیرى‌ها و به این شعارها عمق داد. جوانها از کتابهاى شهید مطهرى استفاده کنید.



مبنا را تفکرات شهید مطهری بگذارید
من لازم مى‌دانم و بارها هم این نکته را گفته‌ام که همه‌ى طلاب و همه‌ى اهل منبر، یک دور آثار آقاى مطهرى‌ را بخوانند. مرحوم شهید مطهرى‌ (رضوان اللّه علیه) گرایش سلوکى و معنوى هم داشت؛ یک مقدار متأثر از مصاحبت و شاگردى امام، یک مقدار متأثر از مصاحبت و شاگردى مرحوم علامه‌ى طباطبایى، یک مقدار هم بعدها با بعضى از اهل دل و اهل حال مأنوس و آشنا شده بود. ایشان اهل گریه و تضرع و دعاى نیمه‌شب بود؛ بنده از نزدیک اطلاع داشتم. در آثار ایشان این رشحه‌ى معنوى، توحیدى و سلوک کاملًا مشهود است. یکى از کارهاى لازم در حوزه‌ها مطالعه‌ى آثار ایشان است. جوانان عزیز ما باید با آثار شهید مطهرى‌ آشنا شوند. اگر بنده مى‌خواستم برنامه‌ى حوزه‌ى علمیه‌ى قم را بنویسم، بلاشک یکى از مواد برنامه را این مى‌گذاشتم که کتابهاى آقاى مطهرى‌ خوانده شود، خلاصه‌نویسى شود و امتحان داده شود. البته در این آثار هم نباید متوقف شد. من به دست‌اندرکاران برگزارى همایش «حکمت مطهر» که در تهران با من ملاقات داشتند، همین نکته را یادآورى کردم؛ گفتم در آقاى مطهرى‌ متوقف نشوید. این، نهایت کار نیست؛ مرحله‌یى از کار است که گردونه‌ها و گیتى‌هاست ملک آن جهانى را. گفت:
یک‌عمر مى‌توان سخن از زلف یار گفت‌
در بند آن نباش که مضمون نمانده است‌
این‌قدر حرف هست براى گفتن. دریاى آب شیرینِ بى‌نهایت قرآن و حکمت قرآنى این‌قدر مطلب دارد که هرچه شما بنوشید، هرچه ذخیره کنید و هرچه بردارید، کم نمى‌شود و تکرارى هم نمى‌شود. مبنا را تفکرات شهید مطهرى بگذارید و کارهاى بعدى را روى آن بنا کنید.| بیانات در دیدار علما

آثار ایشان خیلی باارزش است
مرحوم شهید مطهری مرد بسیار عمیق و با فکر و پُر مغزی بود؛ ایشان از دانشهای لازم برای این تحقیقات برخوردار بود؛ فلسفه می‌دانست، کلام می‌دانست، فقه می‌دانست، تاریخ می‌دانست. ایشان در هر بحثی وارد می‌شد، زوایای آن را کاوش می‌کرد؛ بنابراین آثار ایشان خیلی با ارزش است. من یک وقت به دوستان طلبه می‌گفتم: اگر کسی فقط آثار ایشان را از اول تا آخر با دقت بخواند، کافی است که او را به یک سطح راقی از معارف عمیق اسلامی برساند. شما که اینها را تلخیص کرده‌اید و برنامه‌ریزی شده و شکل داده شده ارائه می‌دهید، خوب و بسیار با ارزش است.


تجلیل از مرحوم مطهری با غور در آثار او
اسم مرحوم مطهّرى‌ را آوردن و از او تجلیل زبانى کردن هم چندان مفید نیست؛ اگر دنبال آن، غور در آثار او نباشد. بروند کتابهاى او را بخوانند، آثار او را طبقه‌بندى کنند و در میدان فکر و اندیشه، همچون یک مشعل از آن استفاده نمایند.

جوانان با آثار شهید مطهری ارتباط نزدیک برقرار کنند
لازم است جوانان، مخصوصاً آن‌هایى که با معرفت و دانش سروکار دارند مثل روحانیون، معلمین، دانشجویان و نویسندگان با آثار شهید مطهرى‌ ارتباط نزدیک برقرار کنند و کتابهاى آن بزرگوار را بخوانند. این کتابها حقیقتاً بینش وسیعى و در موارد بسیار، بینش نوینى به خواننده‌ى خود مى‌بخشد. امیدواریم خداوند متعال، فضل و رحمت خود را بر این روح مطهر نازل فرماید و جامعه‌ى ما را قدردان او کند و راه تحقیق و تفحص و نوآورى و فهم بیش از پیش را، در زمینه‌ى معارف بشرى و اسلامى، براى جامعه‌ى ما هموار فرماید.


کتاب‌‌های شهید مطهری تمام شدنی نیست
البته آثار آن بزرگوار، مثل یاد او زنده است. کتابهاى شهید مطهرى‌، قابل مردن و قابل تمام شدن نیست. مبادا کسى خیال کند که ما از بعد از انقلاب تا حالا، که مرتب کتابهاى شهید مطهرى را طبع و منتشر مى‌کنیم، تکرارى است. نه، در سخن حق و در کلام حکمت، تکرار نیست. هنوز جامعه و نسل جوان و جامعه‌ى فرهنگى و علمى ما، به دانستن همان مطالبى که آن بزرگوار از زبان و قلمش فیضان کرد و در اختیار امت اسلام گذاشت، محتاجند. بله، چه بهتر که مطهرى‌هایى، مغزهایى، زبانها و قلمهاى پُرفیضى غیر از مطهرى هم داشته باشیم که إن شاء اللّه امیدواریم داشته باشیم اما آنچه که کهنه نمى‌شود، معارف و حقایقى است که هنوز جامعه‌ى ما محتاج دانستن و تکرار کردن و از بر کردن آن‌هاست، و آن همان محتواى کتابهاى شهید مطهرى است. مبادا وسوسه‌ى خناسان و زمزمه‌ى دشمنان که با فکر شهید مطهرى مخالف بودند و به همین جهت هم او را از دست ما گرفتند موجب شود که کتابهاى آن بزرگوار از رواج بیفتد؛ که البته نخواهد افتاد. دلها و ذهنهاى مشتاق نخواهند گذاشت که این مطالب عمیق و عریق، از دست و ذهنیت جامعه خارج بشود.


پیشرفت و شکوفایی فکری جامعه بر مبنای آثار شهید مطهری
باید روى افکار شهید مطهرى‌، کار فکرى بشود. یعنى جمعى اهل تحقیق و علاقه‌مند به کار علمى، بنشینند و نظرات و تفکرات شهید مطهرى را در ابواب مختلف استخراج کنند. مثلًا از مجموع آثار ایشان، نظر آن شهید را در باب وجود، در باب انسان، در باب اختیار، در باب عدالت، در باب تاریخ، در باب قضا و قدر، در باب عرفان و در باره‌ى موضوعات بى‌شمار و متنوعى که ایشان در مباحثشان مطرح کرده‌اند، استخراج کنند. اگر نظرات مختلفى در طول زمان داشته‌اند، مثلًا در یک دوره در مسأله‌یى، این نظر را داشته و سپس در چند سال بعد، نظر ایشان تغییر کرده، آن را در این کتاب مشخص کنند و روى آن کار نمایند. این، راه گسترش و پیشرفت و شکوفایى فکرى جامعه بر مبناى آثار شهید مطهرى است که امیدواریم این کار انجام بگیرد و در وضع کنونى، همه‌ى قشرها مسئولیت خودشان را در قبال این حرکت عظیمى که جامعه‌ى ما به آن سرگرم است، پیدا کنند و آن را بخوبى انجام دهند.


جریان فکری شهید مطهری
در زمان حیات آن شهید، کسانى که او را مى‌شناختند، زیاد نبودند و کسانى که به عمق برجستگى و نورانیت فکرى او آشنا بودند، بازهم کمتر بودند؛ اما امروز در محیط ذهنى انقلاب، جریان فکرى شهید مطهرى، جریان ممتازى است. این کتابها و مباحث و گفتارهایى که آن عالم دلسوز و مؤید من عند الله، به آن‌ها پرداخته است چه مباحث اجتماعى، چه مباحث فکرى، چه مباحث عمومى و چه مباحث فلسفى خاص یکایک آن‌ها، براى جامعه لازم و حیاتى است. البته از این کتابها، همه نمى‌توانند استفاده کنند سطح خاصى دارد اما مى‌شود کارى کرد که از این مطالب، همه‌ى جامعه و جوانان ما استفاده کنند.